Εθνικό Ιστορικό Μουσείο
μια ματιά στην Ιστορία

Mε αφορμή τη συμπλήρωση 200 χρόνων από την Έξοδο του Μεσολογγίου, η Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος – Εθνικό Ιστορικό Μουσείο αφιερώνει το Ημερολόγιο του 2026 στο Μεσολόγγι.

«Ιερός βωμός», «Φρούριο τ’ ουρανού», «Πόλη των Tιμών», «Γη μοιρόγραφτη, Γη στοιχειωμένη». Καημένο Μεσολόγγι, Αθάνατο Μεσολόγγι. Λίγες φορές μια ταπεινή πολίχνη υμνείται με τόση θέρμη από ποιητές και λογοτέχνες, σε διάφορες εποχές και γλώσσες. Το 1826, όμως, το Μεσολόγγι παύει να είναι απλώς μια πόλη, γίνεται ένας τόπος ιδεατός, ο οποίος συνοψίζει όλους τους συμβολισμούς που αποδόθηκαν στον ελληνικό Αγώνα για την Ανεξαρτησία. Στις 10 Απριλίου, οι υπερασπιστές της πόλης, μετά από μήνες ασφυκτικής πολιορκίας αποφάσισαν να επιχειρήσουν ομαδική έξοδο, διασχίζοντας τις εχθρικές γραμμές. Οι Eξοδίτες αποδεκατίστηκαν και το Μεσολόγγι ισοπεδώθηκε, καθώς όσοι δεν ακολούθησαν τη Φρουρά, έβαλαν φωτιά σε πυτιριδαποθήκες και ανατινάχτηκαν. Ο αντίκτυπος του γεγονότος υπήρξε εκκωφαντικός, αναθέρμανε το φιλελληνικό κίνημα και έφερε ξανά το ελληνικό ζήτημα στην επικαιρότητα.

Το μεγαλείο της Εξόδου ξεκινάει με την ομόφωνη απόφαση των πολιορκημένων να ορίσουν οι ίδιοι τη μοίρα τους. Μια απόφαση, η οποία διαπνέεται από έναν πειθαρχημένο ηρωισμό, που υψώνει την πράξη τους πάνω από το ανθρώπινο. Η Έξοδος είναι από εκείνα τα σπάνια γεγονότα τα οποία αφήνουν το αποτύπωμα τους ανεξίτηλο στην Ιστορία: διαμορφώνουν μια νέα πραγματικότητα που κυριαρχεί στην εθνική συλλογική μνήμη.

Το ημερολόγιο αποτελεί συνέκδοση του Υπουργείου Πολιτισμού και της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος. Μέσα από εικαστικά έργα τα οποία ανήκουν στις συλλογές του Μουσείου και εστιάζοντας σε επιλεγμένες λεπτομέρειες των συνθέσεων, η εικονογράφηση υπογραμμίζει εύστοχα τη δραματικότητα και τον αντίκτυπο του γεγονότος, όπως αποτυπώθηκε στην Τέχνη.

Επιλογή εικονογράφησης- επιμέλεια έκδοσης: Νατάσα Καστρίτη & Ρεγγίνα Κατσιμάρδου

Εποπτεία έκδοσης: Δήμητρα Κουκίου

Μεταφράσεις: Νερίνα Κιοσέογλου

Επιμέλεια μεταφράσεων: Δρ Χαρίκλεια Γ. Δημακοπούλου

Σχεδιασμός-Σελιδοποίηση: Ρία Στάβερη

Φωτογραφίες: Νίκος Κοκκαλιάς, Λάμπρος Παπανικολάτος & Γιάννης Ζινδριλής

Επεξεργασία φωτογραφιών: Ρία Στάβερη

Εκτύπωση-Βιβλιοδεσία: Pressious Arvanitidis

Σελίδες: 208, Διαστάσεις: 210Χ190

Γλώσσα: Ελληνικά-Αγγλικά

Έκδοση: Αθήνα 2025

To Eθνικό Ιστορικό Μουσείο (ΕΙΜ) αφιερώνει το Γούρι του 2026 στην επέτειο των 200 χρόνων από την Έξοδο του Μεσολογγίου (10/11 Απριλίου 1826). Η κυκλοφορία του αποτελεί μία μόνο πτυχή της πλούσιας δράσης που έχει προγραμματίσει το ΕΙΜ για να τιμήσει ένα από τα κορυφαία γεγονότα του Αγώνα της Ανεξαρτησίας, το οποίο συγκίνησε τη διεθνή κοινή γνώμη και στάθηκε αφορμή για την αναζωπύρωση του Φιλελληνικού Κινήματος.

Αποδίδει λεπτομέρεια από το σχέδιο της Φρουράς της πόλης, έργο του μηχανικού-οχυρωματοποιού Μιχαήλ Κοκκίνη (Μεσολόγγι, 27/12/1825), το οποίο φυλάσσεται στο  Αρχείο Ιστορικών Εγγράφων της ΙΕΕΕ. Το σχέδιο περιλαμβάνει το τείχος με τις ντάπιες, τις ονομασίες τους και πρόβλεψη για ενίσχυση τριών προμαχώνων. Ο Μ. Κοκκίνης, με καταγωγή από τη Χίο, ανέλαβε στις αρχές του 1823 την ανακατασκευή της οχύρωσης της πόλης, με τη βοήθεια του αρχιτέκτονα Σταύρου Κουτζούκη. Με την έναρξη της δεύτερης πολιορκίας τον Δεκέμβριο του 1825, επιμελήθηκε επίσης τις απαραίτητες επισκευές και επεκτάσεις του τείχους.

Το Γούρι του 2026 (διαστ. 3×3 εκ.), δημιουργία της Μαρίας Λιώνη, φοριέται ως κόσμημα λαιμού και προτείνεται σε τρεις εκδοχές: ασήμι, ασήμι επιχρυσωμένο και ασήμι με ασήμι επιχρυσωμένο.

Το Πωλητήριο του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου λειτουργεί ως φυσικό κατάστημα από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 στην έδρα του ΕΙΜ, το Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής στην Πλατεία Κολοκοτρώνη. Το περιεχόμενο του Πωλητηρίου σταθερά αποσκοπεί στη διάδοση της εικόνας του Μουσείου στο ευρύτερο κοινό και στη γνωριμία του με τη νεότερη ελληνική ιστορία και λαογραφία, καθώς όλα τα αντικείμενά του αποτελούν αντίγραφα αυθεντικών κειμηλίων του Μουσείου ή είναι εμπνευσμένα από αυτά.

Στο πλαίσιο αυτό το Πωλητήριο διαθέτει πλούσια συλλογή κοσμημάτων, αξεσουάρ, διακοσμητικών σπιτιού και γραφείου, μεταλλίων, αναμνηστικών, χειροποίητων μολυβένιων ομοιωμάτων (στρατιωτάκια), παιχνιδιών και σχολικών ειδών. Η συλλογή του περιλαμβάνει επίσης αφίσες ηρώων της Ελληνικής Επανάστασης, λαϊκές εικόνες που εκδόθηκαν με την ευκαιρία σημαντικών ιστορικών γεγονότων (π.χ. Βαλκανικοί Πόλεμοι), κάρτες και εκτυπώσεις ζωγραφικών έργων σε καμβά. Παράλληλα, κατά τις περιόδους Χριστούγεννων και Πάσχα το Πωλητήριο παρουσιάζει εορταστικές δημιουργίες και δώρα όπως γούρια, διακοσμητικά και λαμπάδες με συμβολικό χαρακτήρα (σύμβολα προστασίας, ευζωίας, καλοτυχίας, ευημερίας κ.ά.).

Σημαντικό μέρος του Πωλητηρίου αποτελούν οι εκδόσεις της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος-Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, μια δραστηριότητα που η Εταιρεία έχει αναπτύξει από τα πρώτα κιόλας χρόνια της σύστασής της (1882). Η εκδοτική της παρουσία εμπλουτίζεται κάθε χρόνο με σημαντικά έργα όπως λευκώματα, μελέτες για τη ζωγραφική, τη λαογραφία, την αρχιτεκτονική και την ιστορία, αρχειακές εκδόσεις, εκπαιδευτικούς φακέλους για μαθητές, οδηγούς εκθέσεων, ημερολόγια κ.ά.

Ωράριο λειτουργίας φυσικού καταστήματος: 

Σεπτέμβριος - Ιούνιος: Τρίτη - Παρασκευή ώρες 09.00 - 16.00, Σάββατο - Κυριακή ώρες 10.00 - 16.00

Ιούλιος - Αύγουστος: Τρίτη - Κυριακή ώρες 10.00 - 16.00

Ώρα τελευταίας προσέλευσης: 15.30